Περί της ασύμμετρης περιβαλλοντικής πραγματικότητας

Από την εφημερίδα Καθημερινή
Του Ματθαίου Σανταμούρη

Ο Ματθαίος Σανταμούρης είναι καθηγητής Μετεωρολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Στο σχολείο έμαθα ότι το κλίμα της πατρίδας μου είναι εύκρατο. Εχει ήπιους χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια χωρίς ακραία φαινόμενα. Θυμάμαι ότι ο δάσκαλος μας έκλεινε το μάτι, αφήνοντας να εννοηθεί ότι όλοι οι ξένοι θα ήθελαν να ζουν σε ένα τόσο όμορφο και ισορροπημένο περιβάλλον. Εκείνος είχε δίκιο κι εμείς ήμαστε υπερήφανοι.
Αναρωτιέμαι τι λένε σήμερα οι δάσκαλοι στα παιδιά. Τους λένε άραγε ότι η θερμοκρασία στις πόλεις μας είναι πλέον έως και δέκα βαθμούς υψηλότερη; Οτι οι καύσωνες διαδέχονται ο ένας τον άλλο με πρωτόγνωρη συχνότητα; Οτι είναι πια αδύνατη η διαβίωση στα κτίριά μας χωρίς την υποστήριξη από κλιματιστικό μηχάνημα; Οτι οι συμπολίτες μας με χαμηλό εισόδημα ζουν σε κτίρια με θερμοκρασίες άνω των 35 βαθμών; Οτι η ρύπανση στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους απειλεί σοβαρά την υγεία τους;
Αν τους τα λένε, τους εξηγούν τουλάχιστον ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς τους εξαφάνισαν το αστικό και περιαστικό πράσινο για να χτίσουν παντού; Οτι έκαψαν τα δάση της χώρας; Οτι δεν άφησαν καθόλου χώρο να κυκλοφορήσει ο αέρας; Οτι στράγγισαν όλες τις αστικές πηγές νερού; Οτι πλημμύρισαν τους χώρους με άσφαλτο και μπετόν ώστε να κυκλοφορούν τα εκατομμύρια των αυτοκινήτων τους;
Αναρωτιέμαι ποια ελπίδα και ποια προοπτική προσφέρουμε στα παιδιά μας. Τους αναλύουμε το ρόλο της επιστήμης και τις λύσεις που μπορεί να προσφέρει; Τους εξηγούμε ότι η όλη κατάσταση είναι αναστρέψιμη εάν υιοθετηθούν σύγχρονα μέσα και τεχνολογίες; Τους δίνουμε παραδείγματα από πετυχημένες εφαρμογές; Τους ανοίγουμε τελικά ένα παράθυρο στο αύριο; Φοβάμαι πως όχι. Αυτά τα πράγματα είναι πάντα εκτός ύλης.
Κρίμα, γιατί υπάρχει τόση γνώση και τόση επιστημονική δεξιότητα σε αυτόν τον τόπο. Είναι λυπηρό ότι δεν τo αντιλαμβανόμαστε, ότι δεν νιώθουμε την αίσθηση της επιστημονικής υποστήριξης γύρω μας. Στην πραγματικότητα, η επιστημονική γνώση δεν επηρεάζει και δεν βελτιώνει το περιβάλλον στον τόπο μας, γιατί απλώς δεν της ζητείται να το κάνει εδώ. Το κάνει όμως αλλού. Εκεί που την εκτιμούν. Στο Χονγκ Κονγκ, στη Σιγκαπούρη, στο Τόκιο και αλλού. Είναι πραγματικά μελαγχολικό.
Αγανακτώ με την ασύμμετρη γενιά μου.