ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ κ. 231982.Π. Θεσσαλονίκη κ. 140000 και κατ’ άλλους 175000. Έχει μεγαλοπρεπή κτίρια της Ελληνικής Κοινότητας, όπως το Ορφανοτροφείο Παπάφη, το Χαρίσειον Γηροκομείον κλπ. , 22 σχολεία αρρένων και θηλέων , όπου φοιτύν 4000 μαθητές και μαθήτριες, Γυμνάσιο και Διδασκαλείο.
ΚΑΤΕΡΊΝΗΣ κ. 30166. Π. Κατερίνα κ. 7400.
ΒΕΡΟΙΑΣ κ.. 41734.Π. Βέροια κ. 13812. Μια από τις κυριότερες πόλεις αυτής της επαρχίας, η Νάουσα έχει πληθυσμό 9680 κατοίκων, 3 νηματουργία, υφαντήριο και πολλούς αλευρόμυλους.
ΓΕΝΙΤΣΩΝ κ. 32997. Π. Γενιτσά κ. 7165. Αυτή η πόλη ήταν ιερή για τους μουσουλμάνους, διότι σ’ αυτήν βρίσκεται ο τάφος του στρατηγούΓαζή Αχμέτ Εβρενόζ , του πρώτου Τούρκου στρατηγού που πάτησε το πόδι του στη Μακεδονία.
ΕΔΕΣΣΗΣ ( ΒΟΔΕΝΩΝ ) κ. 68017. Π. Βοδενά κ. 8846. Στην επαρχία αυτήν υπάγεται η υποδιοίκηση Μογλενών με 35000 κατοίκους, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι Μωαμεθανοί. Π. αυτής είναι το Σούμποβων.
ΛΑΓΚΑΔΑ κ. 42038. Π. Λαγκαδάς κ. 2500.
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ κ. 47636. Π. Πολύγυρος κ. 2500. Στην επαρχία αυτή υπάγεται το Άγιο Όρος .
ΚΟΖΑΝΗΣ κ. 33413. Π. Κοζάνη κ. 9400. Η πόλη είναι έδρα Μητροπολίτη, έχει άριστο Γυμνάσιο και πολλές σχολές , πλούσια βιβλιοθήκη, λαμπρό δικαστήριο, στρατιωτικό νοσοκομείο κλπ. Στην Κοζάνη δίδαξε ό μεγάλος διδάσκαλος Ευγένιος Βούλγαρης. Η επαρχία αυτή περιλαμβάνει παραπάνω από 135 χωριά, τα περισσότερα τουρκικά.
ΚΑΪΛΑΡΙΟΥ κ. 40082. Π. Καίλάριον κ. 5600. Η κωμόπολη Βλάστη αυτής της επαρχίας με 4000 κατοίκους συντηρεί ένα μεγαλοπρεπές διδακτήριο, άριστα σχολεία και είναι η πατρίδα του Κωνσταντίνου Βέλιου , που από κληροδότημά του εκπαιδεύονται στην Αθήνα και αλλού πολλοί νέοι από την Μακεδονία.
ΣΕΡΒΙΩΝ κ. 19002. Π. Σέρβια κ. 3000. Στην επαρχία αυτή βρίσκονται τα στενά του Σαραντάπορου, τα οποία έγιναν γνωστά κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο.
ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ κ. 31425. Π. Ελασσών κ. 1887. Η κωμόπολη Τσαρίστανη με 2700 κατοίκους έχει λαμπρές σχολές, στις οποίες φοιτούν 800 μαθητές προερχόμενοι από τα γύρω χωριά.
ΓΡΕΒΕΝΩΝ κ. 42347. ( Μουσουλμάνοι 4000 περίπου ). Π. Γρεβενά κ. 1750. Οι μουσουλμάνοι αυτής της επαρχίας δεν γνωρίζουν καθόλου τουρκικά, γιατί είναι Έλληνες οι οποίοι εξισλαμίστηκαν βίαια πριν από πολλά χρόνια. Η πόλη των Γρεβενών πριν από τον ελληνοτουρκικό πόλεμο είχε υπερδιπλάσιους κατοίκους.
ΑΝΑΣΕΛΙΤΣΗΣ κ. 40012. Π. Σιάτιστα κ. 6774. Στην επαρχία αυτή υπάρχουν 6600Μουσουλμάνοι, οι περισσότεροι είναι ελληνικής καταγωγής και βίαια εξισλαμισθέντες και έχουν ως μητρική γλώσσα την ελληνική. Ονομάζονται Βαλλαάδες διότι στην ομιλία τους κάνουν κατάχρηση του μουσουλμανικού όρκου Βαλλαχί – μπαλαχί.
ΦΛΩΡΙΝΗΣ κ. 71775. Π. Φλώρινα κ. 10155.
ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ κ. 61228. Π. Καστορία κ. 5872. Η πόλη έχει άριστα σχολεία και σε όλοι την επαρχία υπάρχουν 96 περίπου σχολεία στα οποία φοιτούν 3700 μαθητές και μαθήτριες. Στην Καστοριά υπάρχουν 72 εκκλησίες , πολλές από τις οποίες είναι Βυζαντινές. Οι Οθωμανοί στην επαρχία αυτή μιλούν και γράφουν στα Ελληνικά. Στην πόλη υπάρχει άριστη βιομηχανία γουναρικών. Οι κάτοικοι των χωριών γύρω από την λίμνη Ορεστιάδα μεταβαίνουν στην πόλη της Καστοριάς με βάρκες.
ΣΕΡΡΩΝ κ. 49710. Π. Σέρραι κ. 18668. Πριν από τον ελληνοβουλγαρικό πόλεμο αριθμούσε 32000 ψυχές, αλλά κατά την προσωρινή κατοχή της πόλης από τους Βούλγαρους οι μισοί περίπου κάτοικοι αναγκάστηκαν να φύγουν. Τα 3/5 των κατοίκων είναι Έλληνες και οι υπόλοιποι Μουσουλμάνοι , Βούλγαροι, Ιουδαίοι και αθίγγανοι. Στο Παγγαίο υπάρχουν μεταλλεία χρυσού, αργύρου, σιδήρου , μολύβδου και χαλκού. Στις Σέρρες υπάρχουν άριστα σχολεία, όπου φοιτούν 5000 μαθητές. Στην επαρχία αυτή ανήκει και η κωμόπολη Κάτω Τζουμαγιά με 4500 κατοίκους όπου διατηρεί μεγαλόπρεπη διδακτήρια.
ΝΙΓΡΙΤΗΣ κ. 26526. Π. Νιγρίτα κ. 4000. Κατά τη διάρκεια του ελληνοβουλγαρικού πολέμου οι περισσότερες κατοικίες πυρπολήθηκαν.
ΖΙΧΝΗΣ κ.25391. Π. Ζηλιάχοβα κ. 2075. Κυριότερη κωμόπολη ο Ροδολίβος με 4000 κατοίκους και λαμπρά σχολεία.
ΔΕΜΙΡ ΧΙΣΑΡ κ. 31524. Π. Δεμίρ Χισάρ κ. 3224. Στην επαρχία αυτή υπάρχουν πολλά βουλγαρόφωνα χωριά , αλλά τα ήθη, τα έθιμα, τα τραγούδια, τα παραμύθια, οι χορόι κλπ. των χωρικών αποδεικνύουν την ελληνική τους καταγωγή. Κατά την ομιλία τους χρησιμοποιούν και πολλές ελληνικές λέξεις και μάλιστα ομηρικές.
ΔΡΑΜΑΣ κ. 88920. Π. Δράμα κ. 19000. Πόλη όμορφη και πλούσια εξαιτίας των καπνών και γι’ αυτό ονομάζονταν από τους Τούρκους χρυσή. Έχει άριστα σχολεία και πλούσια βιβλιοθήκη. Κυριότερες κωμοπόλεις η Προσωτσάνη με 4000 κατοίκους και το Δοξάτο, το οποίο καταστράφηκε από τους Βούλγαρους. Πριν τον πόλεμο αριθμούσε 270 περίπου οικίες εκ των οποίων σώθηκαν μόνο 57. Πολύ κάτοικοι σφαγιάστηκαν από τους Βούλγαρους ( 500 περίπου ).
ΠΡΑΒΙΟΥ κ. 18174. Π. Πράβιον κ. 2000.
ΚΑΒΑΛΑΣ κ. 36075. Π. Καβάλα κ. 24600, εκ των οποίων οι μισοί Μουσουλμάνοι. Η πόλη είναι εμπορικότατη , έχει ωραίους ναούς και άριστα σχολεία.
ΣΑΡΙΣΑΜΠΑΝ κ. 18094. Π. Σαρισαμπάν κ. 2500. Οι περισσότεροι Μουσουλμάνοι
ΘΑΣΟΣ κ. 12828. Κυριότερες κωμοπόλεις Παναγία κ. 2000 και Θεολόγος κ. 2554. Η Θάσος έχει μεταλλεία αντιμονίου, αργύρου, χαλκού και λευκά μάρμαρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου