Τρίτη 1 Μαΐου 2007

ΣΚΕΨΕΙΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 1( H έννοια του πολίτη )

Η έννοια του πολίτη

Ο αρχαίος Έλληνας ήταν πολίτης και θεωρούσε αδιανόητο την αποσύνδεσή του από την «πόλιν». Η πιο βαριά καταδίκη ήταν να είναι κανείς «άπολις ». Αυτό που εμείς προβάλουμε ως έτοιμα για «συμμετοχική δημοκρατία» και «ενεργούς πολίτες » στην αρχαιότητα ήταν καθημερινή πρακτική. Όποιος περιόριζε τον εαυτό του στα «ίδια», δηλαδή στις ιδιωτικές υποθέσεις, δεν ήταν πολίτης, ήταν «ιδιώτης », λέξη που με τον καιρό πήρε ντροπιαστική σημασία, ώστε να σημαίνει τον ηλίθιο, σημασία που η ίδια λέξη διατηρεί σε όλες της ευρωπαϊκές γλώσσες ( idiot, idiote, idiota ) .
Η λέξη «ατιμία» που για μας έχει ντροπιαστική από άποψη ηθικής σημασία, στην αρχαιότητα σήμαινε στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων. Άτιμος ήταν αυτός που του είχαν στερηθεί τα πολιτικά δικαιώματα.

Συμμετοχή στα κοινά

Στον πλατωνικό δάλογο «Πρωταγόρας» διαβάζουμε την περίφημη φράση: Αν θέλεις η πόλη να κινείται στο επίπεδο της αρετής, δεν πρέπει κανείς να ασχολείται αποκλειστικά με τις ιδιωτικές υποθέσεις του. Ο Θουκιδίδης εκφράζει την άποψη ΄τι η ευδαιμονία της πόλης εξασφαλίζει την ευδαιμονία των ατόμων. Ευδαιμονία μεμονωμένων ατόμων δεν σήμαινε και ευδαιμονία της πόλης. Γι’ αυτούς που νομίζουν ότι θα ευτυχίσουν ανεξάρτητα από το σύνολο και συχνά εις βάρος του, ο Αριστοτέλης έλεγε: Αν χαθεί το όλο δεν θα υπάρξει ούτε χέρι ούτε πόδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια :